Tose Proeski

[Mafija]

Todor Proeski, ili za prijatelje Toše, rođen je 25. januara 1981. Godine u Kruševu. Bio je jedan od najpopularnijih pevača u Makedoniji, a svoju muzičku karijeru je započeo nastupom na teen festivalu "Melfest" 1996. godine, gde je osvojio svoju prvu nagradu. Mnogi su već tada prepoznali njegove zavidne glasovne mogućnosti. Na festivalu u Stipu 1997. godine nastupao je sa pesmom "Pusti me", a godinu dana posle trijumfovao je na festivalu u Skopju sa pesmom "Ostani do kraja". Godine 1998. započinje saradnju s makedonskim kompozitorom Grigorom Koprovim i stvara svoje prve velike hitove Usni na usni" i "Sonce vo tvoite rusi kosi", sa kojima postiže slavu među ex-yu publikom.
Prvi ekskluzivni ugovor s kućom „Avalon" potpisuje 1999. godine i 15. maja objavljuje svoj debi album „Nekade vo nokta" („Negde u noći"). Te iste godine osvaja nagradu publike na "Skopje" festival, a koji mesec kasnije je imao i prvi samostalni koncert.

Naredne, 2000. godine za album "Nekade vo nokta" osvaja prestižne nagrade „12 veličanstvenih" i to za najbolji muški vokal, najbolji koncert godine, najbolji video... Ta godina mu donosi i novi album, „Sinot Božji", a kao student muzičke akademije učestvuje u opereti u sezoni 2000/2001. Godina 2001. mu donosi drugo mesto na podgoričkom festivalu, ali i čak pet zaredom rasprodatih koncerata u Skoplju i veliki koncert u beogradskom Sava Centru! Treći album izdaje 2002. godine pod nazivom „Ako me pogledaš u oči", a pred kraj godine kreće na veliku, uspešnu turneju. Na velikom srpsko-crnogorskom festivalu „Beovizija" odnosi pobedu 2003. godine, ali i na makedonskom nacionalnom izboru za pesmu Evrovizije, te predstavlja Makedoniju 2004. godine sa pesmom „Life", odnosno „Angel si ti", i malo kasnije izdaje album, četvrti po redu, pod nazivom „Dan za nas". Ono što mu 2003. godina donosi je i nagrada Majke Tereze za humanost, kao i počasna titula regionalnog ambasadora dobre volje UNICEF-a, a singl „Za ovoj svet", odnosno „This World", koji je uradio 2004. postaje himna UNICEF-a.

Album „Po tebe", odnosno „Nakon tebe" smatra se jednim od najuspešnijih albuma balkanske muzičke scene, pogovoto ove novije. Pesme sa ovog albuma su mesecima držale primat na svim top-listama širom bivših jugoslovenskih republika.
Ovde, 2007. godine, izdao je dva albuma: prvi, „Božilak", što na makedonskom znači duga, kao kompilaciju probranih tradicionalnih makedonskih pesama (njih četrnaest), i na tom albumu ga prati simfonijski orkestar, a drugi, koji se u prodaji pojavio prvog avgusta, nosi naziv „Igra bez granica" i na njemu je osetna ozbiljnost, kako u tekstovima, tako i u muzici i kompletnim aranžmanima.
U proleće ove godine Toše je ponovno nastupio na HRF-u, osvojivši Grand prix s pesmom "Veži me za sebe", koja je po broju emitovanja nadmašila prethodni hit godine.

*Lista Tošetovih saradnika sadrži mnoga poznata imena kao što su Grigor Koprov, Phoebus, Željko Joksimović, Leontina Vukomanović, Marina Tucaković, Bora Čorba, Miro Buljan, Antonija Šola i dr. Zaštitni znak Proeskog bio je izraz "Ve sakam site", odnosno "Sve vas volim" - a tako je i zaista osećao, što je vrlo dobro umeo da pokaže svojoj publici, gde god da je nastupao. Kao izuzetno lep i zgodan, važio je za zavodnika, ali su njegove devojke uglavnom bile manje poznate javnosti, ondnosno nisu bile iz javnog života, ne računajući priču o bugarskoj manekenki Rumijani Peve, koja se pojavljuje u njegovom spotu „Ko ti grize obraze". Za nju nikada nije potvrdio, ali ni demantovao da su bili zajedno. Ali je zato demantovao priču o izvesnoj slovenačkoj manekenki Andrei, koja je navodno rodila njegovo dete. Poznata je jedino veza sa rukometašicom Andrijanom, kao i kratka avantura sa hrvaticom koju je upoznao na sopstvenom koncertu. Sa svakog koncerta je odlazio bogatiji za ogroman broj ženskog donjeg veša, ali i plišanih igračaka, kojima su ga devojke zasipale. Poznato je da su upravo te njegove igračkice podeljene u dva navrata deci u sirotištima u Makedoniji.

Toše Proeski je poginuo 16. oktobra 2007. godine u ranim jutarnjim satima u saobraćajnoj nesreći na autoputu kod Nove Gradiške u Hrvatskoj. Prema još uvek nezvaničnim informacijama, krivac za saobraćajnu nesreću je njegov vozač, jer je auto zbog neprilagođene brzine i nedovoljnog rastojanja prvo udario u prikolicu kamiona pred sobom, potom se odbio i udario u branik pored puta. Ostala je misterija zbog čega se ni jedan "air bag", odnosno vazdušni jastuk nije aktivirao, a u pitanju je auto renomiranog proizvođača: WV Tuareg. U Makedoniji je 17. oktobar proglašen danom žalosti, a premijer se ponudio da Vlada organizuje i snosi sve troškove oko sahrane.